Feb 23 2024 51 mins
❌مجموعه درسگفتار عموما مجموعه از اپیزود هایی هستند که توسط دانشجویان در سر کلاس های دانشگاهی ضبط شده و خدمت شما عرضه میگردد؛لازم به ذکر است که کیفیت کمتری نسبت به کتاب های صوتی را دارا هستند❌
◾️دکتر معصومه کمال‌الدینی
جامعه‌شناسی فاجعه
🚫لازم به ذکر است تولید و انتشار پادکست دارای هزینه هایی است و برای ادامه نیازمند حمایت شما شنوندگان عزیز هستیم تنها با عضو شدن و دنبال کردن ما در شبکه های اجتماعی دیگر به صورت کاملا رایگان از ما حمایت کرده.
وبسایت همیشه تخفیف بوکاروم🔻
http://www.zarin.express/bookwitharsii
کتاب های الکترونیکی رایگان🔻
https://t.me/Book_With_Arsii
یوتیوب🔽
https://youtube.com/@Book_With_Arsii
جهت حمایت از ما در اینستاگرام ما را دنبال کنید.🔻
https://www.instagram.com/Book_With_Arsii
جهت ثبت سفارش کتاب با نسخه فیزیکی از طریق لینک وبسایت و یا واتسپ و یا از طریق تلگرام اقدام کنید🔻
https://t.me/Book_With_Arsii_Admin
واتسپ📱🔻
https://wa.me/message/DJXUYRG72DPRA1
◾️ جامعه‌شناسی فاجعه
پژوهش‌هایی که در دنیا در زمینه تحقیقات اجتماعی مربوط به فاجعه بسیار پیش از ما انجام شده است آنها را به مطرح‌شدن رشته‌ای به نام جامعه‌شناسی فاجعه رسانده که به مطالعه عوامل اجتماعي، فرهنگي و پيامدهاي آن بر رفتارهاي انسان‌هاي آسيب‌پذير و آسيب‌ديده و فعاليت‌هاي سازمان‌هاي امدادرساني می‌پردازد.
این رشته از سال‌های ١٩٦٠ پایه‌گذاری شد اما پس از آن نیز با توجه به خسارات چشمگیر انسانی و اجتماعی فاجعه‌ای چون زلزله، دهه ١٩٩٠ م. از سوی سازمان‌های بین‌المللی به‌نام «دهه کاهش بلایای طبیعی» نامگذاری شد. ٣ نکته مهم که در این نامگذاری مشهود است، عبارتند از برتری برنامه‌های مربوط به آمادگی پیش از فاجعه بر فعالیت‌های پس از آن، ادغام‌شدن برنامه‌های آمادگی و پیشگیری در برنامه‌های توسعه‌ملی و در نظر گرفتن ابعاد اجتماعی و انسانی فاجعه در کنار ابعاد فیزیکی آن. با توجه به مطالعات بسیاری که در علوم‌تجربی مبنی بر کاهش خسارات فیزیکی صورت گرفته است، پیش از این عده‌ای گمان می‌کردند که مهندسان باید پاسخگوی مشکلات فاجعه‌های طبیعی باشند. اما چنین دیدگاهی، طرح این راه‌حل‌ها در یک فضای اجتماعی و فرهنگی را درنظر نمی‌گیرد و بدون درک صحیح این فضا برنامه‌ریزی فاجعه موفقیتی در پی نخواهد داشت. اما در سال‌های اخیر در کشور ما نیز توجه به ابعاد اجتماعی بلایای طبیعی مورد توجه قرار گرفته و امید است که در آینده توجه بیشتری به ابعاد فاجعه صورت گیرد.
نتيجه كلي كه براساس یافته‌های تحقیقاتی جامعه‌شناسان‌فاجعه در کشورهای درحال‌توسعه به‌دست آمده، حاكي از اين است كه رفتار انسان در فاجعه، احتمالا با يكديگر مشابهت دارد و در جوامع مختلف، تفاوت عمده‌اي در زمينه واكنش مردم نسبت به فاجعه وجود ندارد و اگر تفاوتي به چشم مي‌خورد، به شيوه سازماندهي واكنش‌ها مربوط مي‌شود. روند تاريخي مطالعات مربوط به فاجعه، نشانگر وجود رهيافت‌هاي تكنيكي، جغرافيايي، انسان‌شناختي، جامعه‌شناختي و امروزه
توسعه‌اي است.
جامعه‌شناسان‌فاجعه معتقدند با توجه به ماهيت پيچيده بلاياي‌طبيعي و با فرض عدم‌امكان جلوگيري از بروز يك واقعه فيزيكي مانند زلزله، حداقل مي‌توان اقداماتي انجام داد كه از تبديل يك سانحه، به‌فاجعه جلوگيري شود. بنابراين فاجعه بيشتر يك پديده‌اجتماعي تلقي مي‌شود تا يك پديده‌فيزيكي و پرسش‌هایی که در این رهیافت مطرح می‌شود شامل این موارد است: آیا آسیب‌دیدگان هنگام وقوع یک فاجعه، افرادی غیرفعال و تماشاچی هستند؟ در شرایط فاجعه چه فرآیندهای اجتماعی وجود دارد؟ سازمان‌های اجتماعی هنگام وقوع فاجعه چه عکس‌العملی از خود نشان می‌دهند؟ آیا قشرهای اجتماعی مختلف در برابر فاجعه واکنش یکسان نشان می‌دهند؟ آیا وقوع یک فاجعه نابرابری‌های اجتماعی را تشدید می‌کند یا تخفیف می‌دهد؟ نقش‌های اجتماعی هنگام وقوع فاجعه چگونه بروز می‌کنند و چه وضعیتی دارند؟
اصول کلی چارچوب نظری جامعه‌شناسی فاجعه براساس تحقیقات صورت‌گرفته در این زمینه استخراج شد که نخستين آنها به سال‌هاي ١٩٢٠ مربوط مي‌شود. تاثير انفجار يك كشتي در بندر «هالي فكس» بر ايجاد تغييرات اجتماعي در آن منطقه، موضوع مورد بررسی تحقیق بود. نخستين جامعه‌شناسی كه تحقيقي با چارچوب نظري در زمينه جامعه‌شناسي فاجعه انجام داده، پیتر سوروکین است که زمينه علمي را براي آغاز رشته جامعه‌شناسي‌فاجعه فراهم كرده است.
يافته‌هاي تحقيقاتي در زمينه جامعه‌شناسي فاجعه به ٣ قسمت (از جزء به كل) دسته‌بندي می‌شوند. بخش اول، به رفتار و الگوهاي رفتاري افراد هنگام وقوع فاجعه مربوط مي‌شود. بخش دوم، مربوط به واكنش‌هاي جمعي هنگام وقوع فاجعه است و بخش سوم، با اصول كلي رفتار سازماني هنگام وقوع فاجعه ارتباط دارد.
براساس این تحقیقات، انسان‌هاي آسيب‌ديده بعد از فاجعه، انسان‌هاي درمانده‌اي نيستند. ويژگي اين انسان‌ها خودياري و همياري است. به كمك يكديگر مي‌شتابند و توان انجام بسياري از كارها را دارند. آنها به منطقه‌اي كه حادثه در آن رخ داده، دلبستگي دارند و ميلي به ترك آن ندارند. رفتاري كه از انسان‌هاي آسيب‌ديده به‌چشم مي‌خورد، كاملا هوشيارانه و مسئولانه است و از خود نوآوري و ابداع نيز نشان مي‌دهند كه نمونه آن را در بيشتر عمليات امداد و نجات مي‌توان ملاحظه كرد. همچنین انسان‌های آسیب‌دیده توان بالایی برای سازگاري با شرايط بعد از فاجعه دارند. علایمی حاکی از افسردگی، ناآرامی و بیقراری که در برخي از آسيب‌ديدگان بروز پیدا می‌کند، غالبا كوتاه‌مدت است و ناشي از شرايط دشوار زندگي بعد از رخداد فاجعه است و كمتر به خود فاجعه ارتباط دارد.
اصول کلی واکنش‌های جمعی نیز به‌شرح زیر است:
- در شرايط رخداد فاجعه، حمايت‌هاي اجتماعي از بين نمي‌رود و افراد در واحد اجتماعي خانواده، خويشاوندان و گروه‌هاي اجتماعي بزرگ عمل مي‌كنند. فاجعه اگر چه در يك ...
در ادامه
◾️دکتر معصومه کمال‌الدینی
جامعه‌شناسی فاجعه
🚫لازم به ذکر است تولید و انتشار پادکست دارای هزینه هایی است و برای ادامه نیازمند حمایت شما شنوندگان عزیز هستیم تنها با عضو شدن و دنبال کردن ما در شبکه های اجتماعی دیگر به صورت کاملا رایگان از ما حمایت کرده.
وبسایت همیشه تخفیف بوکاروم🔻
http://www.zarin.express/bookwitharsii
کتاب های الکترونیکی رایگان🔻
https://t.me/Book_With_Arsii
یوتیوب🔽
https://youtube.com/@Book_With_Arsii
جهت حمایت از ما در اینستاگرام ما را دنبال کنید.🔻
https://www.instagram.com/Book_With_Arsii
جهت ثبت سفارش کتاب با نسخه فیزیکی از طریق لینک وبسایت و یا واتسپ و یا از طریق تلگرام اقدام کنید🔻
https://t.me/Book_With_Arsii_Admin
واتسپ📱🔻
https://wa.me/message/DJXUYRG72DPRA1
◾️ جامعه‌شناسی فاجعه
پژوهش‌هایی که در دنیا در زمینه تحقیقات اجتماعی مربوط به فاجعه بسیار پیش از ما انجام شده است آنها را به مطرح‌شدن رشته‌ای به نام جامعه‌شناسی فاجعه رسانده که به مطالعه عوامل اجتماعي، فرهنگي و پيامدهاي آن بر رفتارهاي انسان‌هاي آسيب‌پذير و آسيب‌ديده و فعاليت‌هاي سازمان‌هاي امدادرساني می‌پردازد.
این رشته از سال‌های ١٩٦٠ پایه‌گذاری شد اما پس از آن نیز با توجه به خسارات چشمگیر انسانی و اجتماعی فاجعه‌ای چون زلزله، دهه ١٩٩٠ م. از سوی سازمان‌های بین‌المللی به‌نام «دهه کاهش بلایای طبیعی» نامگذاری شد. ٣ نکته مهم که در این نامگذاری مشهود است، عبارتند از برتری برنامه‌های مربوط به آمادگی پیش از فاجعه بر فعالیت‌های پس از آن، ادغام‌شدن برنامه‌های آمادگی و پیشگیری در برنامه‌های توسعه‌ملی و در نظر گرفتن ابعاد اجتماعی و انسانی فاجعه در کنار ابعاد فیزیکی آن. با توجه به مطالعات بسیاری که در علوم‌تجربی مبنی بر کاهش خسارات فیزیکی صورت گرفته است، پیش از این عده‌ای گمان می‌کردند که مهندسان باید پاسخگوی مشکلات فاجعه‌های طبیعی باشند. اما چنین دیدگاهی، طرح این راه‌حل‌ها در یک فضای اجتماعی و فرهنگی را درنظر نمی‌گیرد و بدون درک صحیح این فضا برنامه‌ریزی فاجعه موفقیتی در پی نخواهد داشت. اما در سال‌های اخیر در کشور ما نیز توجه به ابعاد اجتماعی بلایای طبیعی مورد توجه قرار گرفته و امید است که در آینده توجه بیشتری به ابعاد فاجعه صورت گیرد.
نتيجه كلي كه براساس یافته‌های تحقیقاتی جامعه‌شناسان‌فاجعه در کشورهای درحال‌توسعه به‌دست آمده، حاكي از اين است كه رفتار انسان در فاجعه، احتمالا با يكديگر مشابهت دارد و در جوامع مختلف، تفاوت عمده‌اي در زمينه واكنش مردم نسبت به فاجعه وجود ندارد و اگر تفاوتي به چشم مي‌خورد، به شيوه سازماندهي واكنش‌ها مربوط مي‌شود. روند تاريخي مطالعات مربوط به فاجعه، نشانگر وجود رهيافت‌هاي تكنيكي، جغرافيايي، انسان‌شناختي، جامعه‌شناختي و امروزه
توسعه‌اي است.
جامعه‌شناسان‌فاجعه معتقدند با توجه به ماهيت پيچيده بلاياي‌طبيعي و با فرض عدم‌امكان جلوگيري از بروز يك واقعه فيزيكي مانند زلزله، حداقل مي‌توان اقداماتي انجام داد كه از تبديل يك سانحه، به‌فاجعه جلوگيري شود. بنابراين فاجعه بيشتر يك پديده‌اجتماعي تلقي مي‌شود تا يك پديده‌فيزيكي و پرسش‌هایی که در این رهیافت مطرح می‌شود شامل این موارد است: آیا آسیب‌دیدگان هنگام وقوع یک فاجعه، افرادی غیرفعال و تماشاچی هستند؟ در شرایط فاجعه چه فرآیندهای اجتماعی وجود دارد؟ سازمان‌های اجتماعی هنگام وقوع فاجعه چه عکس‌العملی از خود نشان می‌دهند؟ آیا قشرهای اجتماعی مختلف در برابر فاجعه واکنش یکسان نشان می‌دهند؟ آیا وقوع یک فاجعه نابرابری‌های اجتماعی را تشدید می‌کند یا تخفیف می‌دهد؟ نقش‌های اجتماعی هنگام وقوع فاجعه چگونه بروز می‌کنند و چه وضعیتی دارند؟
اصول کلی چارچوب نظری جامعه‌شناسی فاجعه براساس تحقیقات صورت‌گرفته در این زمینه استخراج شد که نخستين آنها به سال‌هاي ١٩٢٠ مربوط مي‌شود. تاثير انفجار يك كشتي در بندر «هالي فكس» بر ايجاد تغييرات اجتماعي در آن منطقه، موضوع مورد بررسی تحقیق بود. نخستين جامعه‌شناسی كه تحقيقي با چارچوب نظري در زمينه جامعه‌شناسي فاجعه انجام داده، پیتر سوروکین است که زمينه علمي را براي آغاز رشته جامعه‌شناسي‌فاجعه فراهم كرده است.
يافته‌هاي تحقيقاتي در زمينه جامعه‌شناسي فاجعه به ٣ قسمت (از جزء به كل) دسته‌بندي می‌شوند. بخش اول، به رفتار و الگوهاي رفتاري افراد هنگام وقوع فاجعه مربوط مي‌شود. بخش دوم، مربوط به واكنش‌هاي جمعي هنگام وقوع فاجعه است و بخش سوم، با اصول كلي رفتار سازماني هنگام وقوع فاجعه ارتباط دارد.
براساس این تحقیقات، انسان‌هاي آسيب‌ديده بعد از فاجعه، انسان‌هاي درمانده‌اي نيستند. ويژگي اين انسان‌ها خودياري و همياري است. به كمك يكديگر مي‌شتابند و توان انجام بسياري از كارها را دارند. آنها به منطقه‌اي كه حادثه در آن رخ داده، دلبستگي دارند و ميلي به ترك آن ندارند. رفتاري كه از انسان‌هاي آسيب‌ديده به‌چشم مي‌خورد، كاملا هوشيارانه و مسئولانه است و از خود نوآوري و ابداع نيز نشان مي‌دهند كه نمونه آن را در بيشتر عمليات امداد و نجات مي‌توان ملاحظه كرد. همچنین انسان‌های آسیب‌دیده توان بالایی برای سازگاري با شرايط بعد از فاجعه دارند. علایمی حاکی از افسردگی، ناآرامی و بیقراری که در برخي از آسيب‌ديدگان بروز پیدا می‌کند، غالبا كوتاه‌مدت است و ناشي از شرايط دشوار زندگي بعد از رخداد فاجعه است و كمتر به خود فاجعه ارتباط دارد.
اصول کلی واکنش‌های جمعی نیز به‌شرح زیر است:
- در شرايط رخداد فاجعه، حمايت‌هاي اجتماعي از بين نمي‌رود و افراد در واحد اجتماعي خانواده، خويشاوندان و گروه‌هاي اجتماعي بزرگ عمل مي‌كنند. فاجعه اگر چه در يك ...
در ادامه