Pennodau 58 - ‘Rhyfedd, Rhyfedd, Rhyfedd’: Morgan Llwyd rhan 3


Episode Artwork
1.0x
0% played 00:00 00:00
Jan 28 2025 31 mins   8
Yn y bennod hon ystyriwn dau lyfr a gyhoeddwyd gan Morgan Llwyd yn ystod ei flynyddoedd olaf, gan ddechrau â Gwyddor Uchod, cerdd hir sy’n trafod y sêr a’r planedau, gan gyfuno gwyddoniaeth a chyfriniaeth Gristnogol. Rydym ni’n diffinio ‘cyfriniaeth’ hefyd wrth fynd heibio a nodi’i bod yn ffenomen a geir mewn gwahanol grefyddau ar draws y byd.

Edrychwn hefyd ar Gair o’r Gair neu Sôn am Sŵn, llyfr sy’n fyfyrdod ynghylch y gwahaniaeth rhwng ieithoedd bydol a gair Duw, er ei fod hefyd yn dyrchafu gwerth ysgrifennu yn yr iaith Gymraeg ac yn addasu dyfyniad allweddol hen broffwydoliaeth Gymraeg boblogaidd wrth wneud hynny. Nodwn hefyd gysylltiad annisgwyl rhwng Morgan Llwyd a Bob Marley a darganfod o bosibl fod gwedd ysbrydol ar Richard Wyn Jones na wyddai’i gyfaill Jerry Hunter amdani!

*
‘Wonder, Wonder, Wonder’: Morgan Llwyd (3)

In this episode we consider two books which were published by Morgan Llwyd during his last years, beginning with Gwyddor Uchod (‘The Science Above’), a long poem which discusses the stars and the planets, combining science and Christian mysticism. We define ‘mysticism’ as well along the way and note that it is a phenomenon found in various religions all over the world.

We also look at Gair o’r Gair neu Sôn am Sŵn (‘A Word from the Word or Talk about Sound’), a book containing a meditation on the difference between wordly languages and the word of God, although it also elevates the value of writing in the Welsh language and adapts a quote from a popular old Welsh prophecy in doing so. We also note that there’s an unexpected connection between Morgan Llwyd and Bob Marley and possibly discover a spiritual side of Richard Wyn Jones which his friend Jerry Hunter never knew about!

Cyflwynwyd gan: Yr Athro Jerry Hunter a'r Athro Richard Wyn Jones
Cynhyrchwyd gan: Richard Martin
Cerddoriaeth: 'Might Have Done' gan The Molenes

Darllen Pellach/Further Reading:
- M. Wynn Thomas, Morgan Llwyd (1984).
- Jerry Hunter, ‘Perygl Geiriau, Oferedd Print: Cyd-destunoli Pryderon Llenyddol Morgan Llwyd’ yn Ysgrifau Beirniadol XXXV [:] Gweddnewidiadau (a gyhoeddir yn Chwefror 2025).